دانشکده پزشکی شیراز
اهمیت مزاج شناسی در طب ایرانی قسمت سوم
مزاج سرد و خشک/سودایی
مزاج شناسی علم گسترده ای است که کاربردهای جالبی برای تشخیص ویژگی های جسمی و روحی هر فرد دارد و در شناسایی و درمان بیماری های مختلف بسیار موثر است. هر غذایی که می خوریم، تأثیرات مهمی بر تمام قسمت های بدن ما دارد. با شناسایی خلق و خوی خود می توانیم از خوردن غذاهایی که برایمان مشکل ایجاد می کنند اجتناب کنیم.
سردمزاجی یکی از دستهبندیهای طب سنتی و یکی از خصوصیات مهم در طب سنتی است که به افرادی اطلاق میشود که بدنشان در برابر سرما و هوای سرد بیشتر از حد معمول آسیب میبیند.
افراد با مزاج سرد و خشک و طبع سودایی مشخصاتی مانند جسمی لاغر، رنگ پوست رو به کبودی و تیرگی، خواب کم، بینی خشک ، تمایل بیشتر به شیرینی و هوای گرم دارند.
به طور کلی، افراد دارای مزاج سرد و خشک ، دارای گردش خون کمتر در بدن هستند و بدنشان کمتر انرژی تولید میکند.
افرادی که طبع سرد دارند، ممکن است نسبت به غذاهای سرد مزاج یا هوای سرد حساسیت داشته باشند و نیاز به تنوع در غذاها و محافظت از بدن خود در مقابل سرما داشته باشند. برای کنترل سردمزاجی بدن، مصرف غذاهای گرم و خوشمزه، مصرف چای داغ، رعایت روشهای سنتی و استفاده از روشهای طبیعی میتواند مفید باشد.
افرادی که به سرد مزاجی مبتلا هستند، باید از مصرف غذاهای سرد، نوشیدنیهای یخزده و مصرف مواد غذایی تر پرهیز کنند و به جای آنها، از غذاها و نوشیدنیهای گرم کننده برای بدن استفاده کنند.
این افراد از نظر روانی: افراد دقیق، منظم، شکاک و کمی بدبین، دور اندیش و محاسبه گر، علاقه به شعر و سیاست هستند.
عوارض سردی مزاج کدامند؟
سردی مزاج میتواند عوارض گوناگونی را به دنبال داشته باشد که بعضی از آنها عبارتند از:
کاهش انرژی و کم روحی، سرماخوردگی و عفونتهای مکرر، درد در مفاصل و عضلات
کاهش حساسیت جنسی، پوکی استخوان و کاهش جذب کلسیم، ضعف حافظه و کاهش تمرکز
درد سر و گردن، نشانههای بیماریهای پوستی مانند خشکی، ترکها و آکنه، تهوع، سوء هاضمه و اختلالات گوارشی.
برای درمان سردی مزاج می از غذاهایی با طبیعت گرم و خشک مانند زنجبیل، فلفل قرمز، دارچین، انگور، خرما و خشکبارها، مصرف غذاهای داغ و تند، استفاده کرد.
پوشیدن لباسهای گرم و جلوگیری از تماس مستقیم با هوای سرد و رطوبت مناسب است. انجام ورزشهایی که برای بدن گرما و انرژی تولید میکنند مانند پیادهروی، شنا و دویدن برای افراد با مزاج سرد خشک مناسب است.
بنابراین، افرادی که سردی مزاج دارند باید با مراجعه به پزشک و مشاوره با متخصص تغذیه، رژیم غذایی خود را تنظیم کنند و از موادی که برای بدنشان مناسب نیستند، اجتناب کنند.
بهترین خوراکی برای رفع سردی مزاج و بدن؟
برای رفع سردی بدن، میتوانید از خوراکیهایی با طبیعت گرم و خشک استفاده کنید. به عنوان مثال، از غذاهایی با ادویههایی چون زنجبیل، فلفل قرمز، دارچین و همچنین از میوههایی مانند انگور، خرما، آلبالو و یا از خشکبارهایی چون بادام، گردو و پسته استفاده کنید. همچنین میتوانید سوپ و غذاهای داغ و تند بخورید.
دکتر «جعفر ابوالقاسمی» متخصص طب سنتی ایرانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز