دکتر سید بصیر هاشمی

ناشنوایی به عنوان معلولیتی خاموش، فرد را با دنیای سکوت و انزوا مواجه می کند .افت شنوایی به طرق مختلفی بر زندگی فرد اثرگذار خواهد بود. عدم شنیدن صدای اطرافیان، صدای موسیقی، آژیرهای هشدار دهنده و... هر یک به گونه ای زندگی فرد ناشنوا را تهدید می نماید. به طور کلی ،دامنه اختلال شنوایی می تواند از خفیف تا عمیق باشد که در حالت خفیف فرد از درک برخی صداها عاجز است ولی در نوع عمیق، عدم توانایی درک اصوات محیطی و گفتاری، منجر به اختلال در رشد و تکامل زبان و عدم امکان برقراری تعاملات اجتماعی مناسب و کارآمد می گردد. 

اینها گوشه ای از مشکلات افراد نا شنوا است که بر زندگی فردی و اجتماعی آنها اثرات نامطلوبی گذاشته و بسیاری از رویاها و آرزوهایشان را محکوم به شکست می نماید. لذا، امکان برخورداری از نعمت شنیدن و درمان ناشنوایان از دیر باز ذهن بسیاری از دانشمندان را به خود معطوف داشته ، تا شاید بتوانند بخشی از بار درد و رنج این بیماران و خانواده های آنها را بکاهند. یکی از رارزش های منحصر به فرد عمل جراحی کاشت حلزون شنوایی ، بازگرداندن دو ویژگی ، یعنی شنوایی و گفتار با هم است و اولین بار است که انسان توانسته با مداخله پزشکی از دست دادن یکی از حواس پنج گانه را درمان کند .

با ابداع تکنولوژی کاشت حلزون شنوایی و گسترش آن در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا، همکاران ما در تهران  نیز در سال ۱۳۷۱ موفق به بهره گیری از این تکنولوژی به منظور درمان بیماران ناشنوا شدند و به دنبال آن، انگیزه پایه گذاری این اقدام درمانی در شیراز به عنوان قطب پزشکی جنوب کشور بیش از پیش در ذهن اینجانب شکل گرفت.

 در آن سالها به تازگی مقطع پزشکی عمومی ( دانشکاه علوم پزشکی شیراز- سال ۱۳۶۹۱ ) را به اتمام رسانده و به تازگی موفق به ادامه تحصیل و اخذ تخصص در رشته گوش و حلق و بینی از دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال ۱۳۷۵ شدم ، به علت علاقه وافر به رشته اتولوژی و شنوایی ،دوره های تکمیلی جراحی گوش و نیز دوره فلوشــیپ کاشــت حلزون شنوایی را به ترتیب در دانشگاه های ماینز آلمان و دانشگاه علوم پزشکی ایران با موفقیت سپری نمودم.

از آنجا که سکوت سنگین کودکان دچار مشکلات شنوایی، همواره ذهنم را به خود مشغول کرده بود،  به کمک دانشگاه و اساتید پیشکسوت این رشته و نیز با همکاری جمعی از نیروهای توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز متشکل از دو نفر همکار شنوایی شناس و دو نفر همکار آسیب شناس گفتار و زبان، در بهمن ماه سال ۱۳۸۲ طی مراسم ویژه ای موفق به راه اندازی مرکز کاشت حلزون شنوایی فارس در بیمارستان خلیلی به عنوان نخستین مرکز  جنوب کشور و سومین مرکز ایران بعد از تهذان و مشهد شدم و تاکنون به مدد الهی و با انجام اعمال جراحی کاشت حلزون شنوایی، حدود ۲۰۰۰ بیمار ناشنوا از نعمت شنیدن و گفتار برخوردار شده اند.

تکنولوژی کاشت حلزون شنوایی که در حال حاضر در کشورهای پیشرفته دنیا به عنوان موثرترین روش درمان بیماران دچار افت شنوایی حسی عصبی عمیق می باشد، به واسطه تحریک الکتریکی عصب شنوایی، شنوایی را به فرد ناشنوای مطلق باز می گرداند. از آنجا که افت شنوایی مانع بزرگی در روند اکتساب زبان کودکان ناشنوا می باشد، لذا مداخلات زود هنگام توانبخشی تا حد زیادی تأخیر تکامل زبان را جبران نموده و منجر به تسـهیل روند اکتساب زبان می شود. با توجه به اهمیت این موضوع، درصدد توسعه و تجهیز مرکز کاشت به خدمات توانبخشی جامع ویژه بیماران کاشت حلزون شده برآمدیم و با کمک خیرین موفق به تأسیس مرکز خیریه کاشت حلزون شنوایی فارس و خرید ساختمانی مناسب در این خصوص شدیم که خوشبختانه منجر به پیشرفت چشمگیر کودکان کاشت حلزونی این مرکز به عنوان یکی از مراکز پیشرفته و فعال کاشت حلزون شنوایی کشور شده است .

از دیگر اقدامات بسیار مهم صورت گرفته، راه اندازی عمل جراحی پیشرفته  و تیمی کاشت ساقه مغز (ABI) می باشد که پس از تهران، برای نخستین بار با همکاری جراحان مغز و اعصاب در شیراز انجام گرفت. در واقع می توان گفت که ABI به نوعی شبیه جراحی کاشت حلزون است با این تفاوت که در آن الکترودها به جای قرارگیری درحلزون شنوایی، مستقیماً در ساقه مغز قرار می گیرند. این جراحی در بیمارانی که فاقد ساختارهای گوش داخلی و عصب شنوایی هستند و در موارد ناشنوایی ناشی از قطع عصب شنوایی یا وجود تومور مغزی استفاده می شود.

همچنین اعمال جراحی سمعکهای کاشتنی استخوانی از جمله  Bone bridge  و Sophono  و BAHA جهت بیماران دچار کم شنوایی انتقالی از دیگر جراحی های منحصر به فردی است که برای اولین بار در جنوب کشور در شیراز انجام شده است.

یافته های جراحی و نتایج حاصل از توانبخشی این بیماران، در قالب چاپ مقاله در ژورنال های معتبر داخلی و خارجی، ارائه مقاله در کنفرانس های ملی و بین المللی  از جمله کشورهای آسیایی، اروپایی و آمریکایی، برگزاری کارگاه های تخصصی و سمینارهای آموزشی ارائه شده است.

همچنین موفق به کسب عنوان استاد نمونه جشنواره کیمیای شرق و پزشک نمونه سازمان نظام پزشکی نیز شدم. از جمله عقاید همیشگی ام، بهره گیری از آخرین دستاوردهای علمی روز دنیا در جهت ارائه خدمات بهینه به بیماران این مرز و بوم بوده است.

رزومه